Abdest, Müslümanların belli ibadetleri yapabilmek için belirli organları usulüne uygun olarak yıkamak ve mest etmek suretiyle yapılan bir temizliktir. Abdest, her türlü maddi ve manevi pislik ve mikroplardan uzak kalmak için İslam dininin emrettiği önemli bir ibadettir. Abdestin farzlarına riayet etmek, abdestin geçerliliği açısından zorunludur. Sünnetleri de yerine getirmek daha faziletli olsa da, farzları yerine getirmek abdestin geçerliliği için yeterlidir. Abdestin farzları dört tanedir.

Yüzü bir defa yıkamak farzdır. Yüzün sınırları, saçın bittiği yerden çene altına ve kulakların köklerine kadar olan bölümü kapsar. Gözlerin içine suyun girmesi gerekmez; ancak abdest alırken gözler sıkılmaz ve normal bir şekilde yüz yıkanır. Dudaklar yumulduğunda dışarıda kalan kısımlar yüzün sınırlarıdır. Sakal, bıyık ve kaşın altına suyun ulaştırılması gerekir.

Parmak uçlarından dirseklere kadar (dirsekler de dahil) olan kısmı bir defa yıkamak farzdır. Eğer iğne ucu kadar kuru bir yer kalırsa veya tırnakların altına suyu geçirmeyecek (boya, oje, hamur vb.) bir madde bulunursa abdest alınmış sayılmaz. Boyacıların tırnaklarındaki boyalar abdeste zarar vermez. Tırnaklar parmak uçlarından dışarı taşacak kadar uzamışsa o fazlalığı da yıkamak gerekir. Abdest alındıktan sonra fazla uzamış tırnakların kesilmesi abdestin yeniden alınmasını gerektirmez. Parmakta yüzük varsa ve geniş geliyorsa bu yüzüğü abdest alırken oynatmak sünnettir; eğer yüzük parmağa dar ve altına su geçirmeyecek kadar sıkıysa yüzüğü oynatmak ve alt kısmını yıkamak farzdır.

Mesh, kelime anlamı olarak eli bir şeyin üzerinden geçirmek demektir. İbadet hukukunda ise suyun bir vücut organına isabet etmesidir. Başın mesh edilmesindeki farz oranı, başın dörtte biridir. Mesh ederken üç veya daha fazla parmak kullanmak gerekir. İki parmak ile mesh yapılması caiz değildir. Başa giyilen sarık veya takke üzerine mesh etmek geçerli değildir. Kadınların başörtüsü üzerinden mesh etmeleri de uygun değildir.

Sağlam ve çıplak ayakları topukları ile bir defa yıkamak farzdır. Yaralı veya mest ile örtülü ayakları yıkamak gerekmez; sadece mesh etmek yeterlidir. Bir kimsenin ayağında yarık varsa ve o yarığa su sızdırmayan bir ilaç krem sürmüşse, bu durumda su ayağa zarar verecekse abdest geçerli sayılır. Fakat su zarar vermiyorsa abdest tam olarak alınmış sayılmaz. Dolayısıyla zarar vermediği takdirde yarıklara su ulaşacak şekilde yıkamak gereklidir.

Abdestin farzlarının yanı sıra, sünnetlerini de yerine getirmek abdestin faziletini artırır. Abdestin sünnetleri arasında ağza ve buruna su çekmek, kulakları mesh etmek ve abdest dualarını okumak yer alır. Ayrıca, abdest alırken suyun israf edilmemesi ve çevreye zarar verilmemesi de önemlidir.

Abdest, hem maddi hem de manevi temizlik sağlar. Maddi temizlik, vücudu kirlerden arındırırken; manevi temizlik, ruhsal olarak arınmayı simgeler. Abdestin bu iki yönlü faydası, Müslümanların günlük hayatlarında hem fiziksel hem de ruhsal olarak temiz kalmalarına yardımcı olur.

Sonuç olarak, abdestin farzlarını yerine getirmek, Müslümanların ibadetlerini geçerli kılmak için zorunludur. Abdestin farzlarına riayet edilmeden alınan abdest geçersiz sayılır ve ibadetler kabul olmaz. Bu nedenle, abdest alırken farzların eksiksiz yerine getirilmesine özen gösterilmelidir.